دسترسی پذیری Accessibility آژانس نوآوری رسام

یک طراحی ui و ux دسترس پذیر تضمین می‌کند که کاربران دارای ناتوانی‌های بینایی، شنوایی، حرکتی یا شناختی بتوانند بدون مشکل از یک وب‌سایت یا اپلیکیشن استفاده کنند. قابلیت استفاده (Usability) به این معناست که محصولی ساده، کارآمد و لذت‌بخش برای کاربران باشد، درحالی‌که قابلیت دسترسی اطمینان می‌دهد که همه افراد، از جمله کاربران دارای معلولیت، امکان تعامل موثر با آن را دارند. این دو مفهوم مکمل یکدیگرند و در کنار هم، تجربه‌ای یکپارچه و بی‌دردسر را برای کاربران فراهم می‌کنند.

این روزها، طراحی ریسپانسیو یک گزینه نیست، بلکه یک ضرورت است و فاکتور مهمی در دسترسی پذیری هر سایتی است. وب‌سایت شما باید در اندازه‌های مختلف صفحه نمایش و دستگاه‌های مختلف، از جمله لپ‌تاپ، تبلت‌ها و تلفن‌های همراه به خوبی کار کند. نامگذاری، چیدمان و استایل ناوبری باید در سراسر برنامه ثابت بماند و تعامل با آن باید آسان باشد. افرادی که دارای کوررنگی یا دقت بینایی پایین هستند ممکن است نتوانند بین عناصری که تنها بر اساس رنگ متمایز می شوند تمایز قائل شوند. بنابراین مهم است که از نشانه های اضافی (مانند نوار حاشیه، الگوها) برای برقراری ارتباط اطلاعات مهم استفاده کنید.

معروف ترین صفحه خوان ها

توسعه‌دهندگان فرانت‌اند، این موضوع را با Web Accessibility می‌شناسند و تلاش دارند تا با طراحی UX UI بهینه، سایت‌ها و اپلیکیشن‌های آنلاین را برای کاربر نابینا و ناشنوا هم قابل استفاده کنند. مفاهیمی که اغلب در UX با هم اشتباه گرفته می‌شوند، طراحی فراگیر، دسترس‌پذیری و طراحی جهانی هستند. این سه مفهوم همگی سعی در کاهش مشکلات انواع کاربران با فناوری و ایجاد مگ سئو تجربیات فراگیر هدف دارند.

هرچه بیشتر با دنیای تجربه کاربری و محصول آشنا شوید، احتمال اینکه با کلمات کاربردپذیری، قابلیت استفاده و اصطلاح انگلیسی Usability برخورد کنید، بیشتر می‌شود. کاربردپذیری یکی از مفاهیم اصلی در طراحی تجربه کاربری (UX) است که در عین ساده بودن، بسیار قدرتمند است و می‌تواند موفقیت یا عدم موفقیت محصول شما را رقم بزند. در این مقاله از بلاگ آسا قصد داریم با مفهوم قابلیت استفاده، جایگاه آن در تجربه کاربری، ویژگی‌های محصولات کاربردپذیر و مفاهیم مرتبط با کاربرد پذیری آشنا شویم.

در این نوع طراحی، باید به نیازهای مختلف کاربران با محدودیت‌های فیزیکی، شناختی و حسی توجه شود تا تجربه‌ای راحت، ایمن و کاربرپسند برای همه فراهم گردد. طراحی دسترس‌پذیر، از یک سو مسئولیت اجتماعی است و از سوی دیگر می‌تواند به ایجاد محصولاتی پایدارتر و محبوب‌تر در بازار کمک کند. استفاده صحیح از تگ‌های هدینگ، محتوای چندرسانه‌ای، جداول، لیست‌ها، و لینک‌سازی به بهینه‌سازی سئو و دسترسی‌پذیری سایت کمک می‌کند.

دسترسی پذیری وب یا web accessibility در وردپرس

گرافیک یا تصاویر با نوشتن Alt Text استفاده پذیری بیشتری پیدا می‌کنند. این قابلیت ظاهر یا جزئیات تصویر را برای کاربر نابینا و ناشنوا که قادر به دیدن و شنیدن آن نیست، توصیف می‌کند. پس اگر شما میخواهید با پشتیبانی از دسترسی پذیری یا Accessbility محصول بهتری درست کنید باید از یک سری اصول و قوانین که بصورت بین المللی تعیین شده است پیروی کنیم. مورد بعد وبسایت هایی که کد آنها استاندارد accessbility را پشتیبانی می کند، در نتایج موتورهای جستجو رتبه بهتر و بالاتری را دریافت می کنند و در نتیجه محصول شما توسط کاربران خیلی سریعتر دیده می شود.

به‌علاوه، از بسیاری از مشکلات آتی، مثل مشتریان ناراضی و شاکی اجتناب می‌کنید. اگر کاربران بتوانند یک وب سایت را درک کرده و راه‌اندازی کنند، به این معنی نیست که می‌توانند آن را بفهمند. وب‌سایت‌های قابل درک از زبان واضح و مختصر استفاده می‌کنند و عملکردی را ارائه می‌دهند که به راحتی قابل درک است. فرم‌ها باید از یک جریان منطقی پیروی کنند و برچسب‌های واضحی ارائه دهند.

این معلولیت موقت و بر اساس موقعیت و شرایط فرد می تونه بر روی کل کاربران شما تاثیر بگذارد؛ نه آنهایی که دارای معلولیت دائمی مثل توانایی دیدن، شنیدن، حرکت کردن، فکر کردن و یا ارتباط برقرار کردن هستند. در آمریکا در قانونشون اینطور بیان شده که وبسایت ها و اپلیکیشن ها، مثل یک فضای رفت و آمد عمومی هستند. این برند تمام تمرکز خود را به آموزش و خدمات مبتنی بر وب، مانند طراحی سایت و UI/UX اختصاص داده است و می کوشد رضایت کاربران خود را جلب کند.

دسترسی پذیری در حقیقت نتیجه‌ی تلاش تیمی طراحان، توسعه دهندگان، کپی‌رایترها و تولیدکنندگان محتوا است. پس در حین طراحی قسمت‌های مختلف وب سایت خود باید اصول مطرح شده را مد نظر داشته و مطابق با آن‌ها عمل کنید. ساخت یک وب سایت با دسترسی پذیری بالا شاید در ابتدای کار سخت و دشوار به نظر برسد؛ اما با تلاش و پشتکار و رعایت اصول گفته شده، عملی و ممکن است. بعضی از افراد نمی‌توانند از موس برای جابه‌جایی در قسمت‌های مختلف سایت شما استفاده کنند و به جای آن با استفاده از کیبورد این کار را انجام می‌دهند. Focus state به کاربر کمک می‌کند تا بدون استفاده از موس یا ترک پد بداند در کدام قسمت سایت قرار دارد. فیلدهای ورودی، دکمه‌ها و سایر عناصر تعاملی موجود در وب سایت باید focus stateهای واضح و مشخصی داشته باشند.

برچسب‌های ARIA، یعنی اپلیکیشن‌های اینترنتی با قابلیت دسترسی مطلوب، باید نشان‌دهنده‌ی لندمارک‌های وب‌سایت شما، مانند جهت‌یابی و فرم‌ها و بخش‌ها باشند. دراین‌صورت، اسکرین‌ریدرها راحت‌تر اطلاعات مدنظر خود را پیدا می‌کنند. به‌علاوه، به‌کمک ARIA می‌توانیم تعریف کنیم کدام اطلاعات اضافی باید از اسکرین‌ریدرها پنهان بماند.

بسیاری از کاربران به دلیل شرایط محیطی خاص, امکان داره که با هر سطح توانایی که دارند با چالش‌ هایی مواجه بشن. زمانی که برای تمام سطوح توانایی طراحی میکنیم، میتونیم محصولات و خدماتی رو ایجاد کنیم که هر کسی میتونه از اون استفاده کنه و لذت ببره یا حداقل اینه که مفید یا آرام‌ بخش باشه. این موضوع برای ما مشخص میکنه که بهینه‌سازی موتور جستجو و دسترسی‌ پذیری بیشتر از اون چیزی که فکر میکنیم با هم اشتراکاتی دارن به عنوان مثال هر دو نیاز به هماهنگ شدن با فناوری دارن به شکلی که رابطه بین انسان و تکنولوژی رو بهبود بدن.

حواسشان نیست که گاهی همان انسان‌های عادی دچار ناتوانی موقت و یا دائمی می‌شوند و هستند کسانی که از زمان تولد دچار محدودیت‌هایی هستند. در واقع حذف سد و موانع بین کاربران شما و محصولتان باعث میشه که بصورت کلی تجربه و کاربردپذیری یا Usability بهتری را ارائه کنید و این در واقع بخش مهمی از کار شما در حوزه دیزاین تجربه کاربر هست. بعضی کاربران به تکنولوژی های کمکی نیاز دارند تا به آنها کمک کند که بتوانند به وب دسترسی داشته باشند.

واقعتش اینه که این دو مفهوم اشتراکاتی با هم دارن و بخش‌ های حیاتی از طراحی تجربه کاربری (UX) هستن، اما خب تفاوت‌ های کلیدی هم بین اونها وجود داره. برای نمایش خطا علاوه بر رنگ، از یک پیام خطای واضح و یک نماد احتیاط استفاده کنید تا مطمئن شوید که افراد دارای اختلالات بینایی می‌توانند آن را ببینند. محتوای چندرسانه‌ای که در الگوهای خاص یا با سرعت‌های خاص پخش می‌شوند، ممکن است باعث تشنج یا سایر واکنش‌های حساس به نور در افراد خاصی شوند. درج پیام‌های اخطار برای چنین محتوایی، کاربران را در مورد محتوای حساس آن‌ها آگاه می‌کند.

افزایش دسترسی‌پذیری به سایت باعث بهبود سئو و کارآیی کلی سایت نیز می‌شود. استفاده از تگ‌های alt برای تصاویر، ساختاردهی منطقی محتوا، و سرعت بارگذاری بهتر، تاثیر مثبتی بر رتبه‌بندی موتورهای جستجو دارد. همچنین، ناوبری ساده‌تر و تجربه کاربری بهتر می‌تواند باعث کاهش نرخ پرش و افزایش ماندگاری کاربران در سایت شود.

برای مشخص کردن این عنصر باید ابتدا تعداد خطاها، دلایل ایجاد خطا، دفعات و شدت آن‌ها را پیدا کنیم و سپس نحوه تعامل کاربر با این خطاها را ببینیم. سپس باید به فکر بهینه کردن خطاها باشیم تا هم تعداد آن‌ها کمتر شود و هم تنها زمانی به کاربر اخطار دهیم که شرایط کاملا ضروری باشد. با توجه به خطراتی که زنان (زمانی که تنها هستند)، ممکن است در طول سفرها با آن روبرو شوند، اوبر به رانندگان زن این امکان را می‌دهد که فقط درخواست‌ سفر زنان را بپذیرند. بطور کلی، فضای سفید بین ستون‌های متن و همچنین فاصله بین خطوط را کم در نظر نگیرید.

۴ اصل طراحی با قابلیت دسترسی

در واقع اکثر نوآوری ها برای کسانی انجام می گیرد که دارای نوعی از معلولیت هستند. به عنوان مثال اولین ماشین تایپ در ایتالیا و در اوایل قرن ۱۹ به عنوان ماشین نوشتن حروف برای نابینایان اختراع شد. با این وجود این کار باعث شد که زندگی برای کسانی کالسکه دارند نیز راحت شود؛ حالا کالسکه می تونه برای جا به جایی راحتر فرزند خردسالشون باشه و یا اینکه کالسکه ای برای جا به جای خرید هایی که از فروشگاه انجام داده اند. پس از چندین گزارش از موارد آزار و اذیت زنان هم از سوی رانندگان و هم مسافران، این ویژگی به اوبر اضافه شد.

جالب است بدانید که در جهان بیش از ۱ میلیارد نفر نوعی ناتوانی ذهنی یا جسمی دارند. این عدد به تنهایی نشان می‌دهد که نمی‌توانیم در طراحی محصولات دیجیتال فقط افراد کاملا سالم را در نظر بگیریم. البته وظیفه و رسالت همه طراحان تجربه کاربری این است که محصولی بسازند که برای تمام افراد با شرایط مختلف قابل استفاده و کارآمد باشد.

وب‌سایت شما باید برای همه (یا حداکثر تعداد کاربران) کاربردی باشد و بازدیدکنندگان باید بتوانند فناوری‌های خود را برای مطابقت با نیازهای خود انتخاب یا سفارشی کنند. یک راه‌حل برای دستیابی به این هدف این است که وب‌سایت یا برنامه خود را با استفاده از ابزارها و تکنیک‌های مدرن بسازید. در این مقاله تلاش کردیم قابلیت دسترسی توسعه نرم‌افزار را از جنبه‌های مختلف بررسی کنیم و دستورالعمل‌های عملی و کاربردی برای داشتن یک محصول در دسترس برای همه را ارائه دهیم.

تفاوت‌های دسترسی‌پذیری، طراحی جهانی، طراحی فراگیر

در حالی که کاربران نمی‌توانند انتظار داشته باشند که یک وب‌سایت از اینترنت اکسپلورر ۱.۰ پشتیبانی کند، سایت‌ها هم نباید فناوری استفاده از کاربران را دیکته کنند. وقتی سایت‌ها پلتفرم‌های فناوری پشتیبانی‌شده را دیکته می‌کنند، دسترسی هر کاربر ناسازگار را محدود می‌کنند. یکی از بهترین راه‌ها برای رعایت اصل استحکام، پیروی از استانداردها و کنوانسیون‌های توسعه است. کد تمیز به طور کلی قوی‌تر و قابل مصرف‌تر در تمام سیستم‌های عامل است. ابزارها و پلتفرم‌های دسترسی‌پذیری زیادی برای تست و رفع خطاهای رایج Availability وجود دارند که روی سنجش تضاد رنگ ضعیف، برچسب‌های خالی یا متن جایگزین تمرکز کرده‌اند.

گذشته از محدودیت‌های دائمی و یا طولانی مدت، زمانی که می‌خواهیم یک دستی با صفحه‌کلید گوشی هوشمند خود کار کنیم یا زمانی که عمل چشم انجام داده و مدتی نیاز است که بدون نگاه مستقیم به صفحه گوشی با آن کار کنیم، دچار ناتوانی موقت هستیم. سمت چپ، اختلاف رنگ متن با زمینه بنفش، کم هست و طبیعتا مقدار contrast ratio نیز کم است. افزون بر این، در تصویر سمت راست، اختلاف رنگ متن و زمینه باز هم بیشتر شده و به ۹.۰۵ رسیده و سطح AAA نیز پوشش داده شده است.

دسترس‌پذیری بر این هدف متمرکز است که محصولات دیجیتال برای افراد دارای ناتوانی (شامل ناتوانی‌های شنوایی، شناختی، جسمی و بینایی) کاربرد‌پذیر هستند. دسترس‌پذیری نسبت به طراحی فراگیر دامنه کمتری دارد زیرا بیشتر به رفع نیازهای خاص کاربران متمرکز است. بعلاوه، استانداردهای دسترس‌پذیری مانند راهنمایی‌های دسترس‌پذیری محتوای وب (WCAG) ارزیابی دسترس‌پذیری را راحت‌تر از طراحی فراگیر و جهانی می‌کنند.

ما در سکان‌آکادمی معتقدیم همه‌ی انسان‌ها حق دارند، به آموزش باکیفیت و کم‌هزینه دسترسی آسان داشته باشند و همه‌ی افراد می‌توانند با آموزش درست، زندگی فردی و اجتماعی خود را بهتر کنند. با توجه به تخصص تیم ما در حوزه‌ی IT و نیاز روزافزون بازار کار به متخصصان این حوزه، تولید و عرضه‌ی محتوای مهارت ‌محور و تخصصی را در حوزه‌ی IT جدی‌تر دنبال کردیم. در این راه از ابتدای انتخاب مسیر متناسب با توانایی و امکانات دانشجو تا یادگیری، تمرین، کسب مهارت تخصصی و عمومی، و در نهایت معرفی به بازار کار همراه او هستیم… این فناوری برای افرادی که دچار مشکلات شدید حرکتی هستند، امکان تعامل با کامپیوتر را از طریق حرکت چشم با کنترل مکان نما با چشم فراهم می‌کند. ردیاب های چشم مناسب برای کاربران مبتلا به ALS، فلج مغزی و بیماری های نورون حرکتی بوده و به آنها امکان تایپ و کلیک بدون نیاز به استفاده از دست را میدهد. کنسرسیوم جهانی وب (W3C) دستورالعمل هایی را تحت عنوان دستورالعمل های دسترس پذیری محتوای وب تدوین کرده است که خلاصه این دستورالعمل ها را در ادامه بررسی میکنیم تا بتوانید Accessible Design را در وب سایت خود پیاده سازی کنید.

• دسترسی پذیری در وب برای کاربران دارای اختلالات شناختی، اختلالات عصبی یا محدودیت‌های فیزیکی کمی دشوار است.
• همچنین، استفاده از قالب‌بندی استاندارد برای نمایش اطلاعات (مانند تاریخ و شماره تلفن) باعث درک بهتر کاربران می‌شود.
• گزینه‌هاتون رو در مرحله برنامه‌ریزی بررسی کنید و در طول توسعه‌ی محصول روی دسترسی‌پذیری متمرکز بشید.
• این ابزارها به افراد نابینا و کم بینا کمک می‌کنند تا از طریق شنیدن یا لمس کردن با نمایشگرهای بریل، به محتوای وب دسترسی داشته باشند.
• در تصویر سوم شخصی در حال شبیه‌سازی بارداری هست (البته قطعا نمی‌تواند حس و درد را نیز شبیه‌سازی کند، ولی کمی به کاربر هدف، نزدیک شده است).
• همینطور  یک فرصت عالی برای انجام تحقیقات کاربرها در مقیاس وسیع‌تر با کاربرهایی که با مشکلات دسترسی مواجه هستن.

به گونه‌ای که کاربران با توانایی‌های مختلف بتوانند به راحتی مفاهیم و نحوه عملکرد محصول را درک کنند و با محصول تعامل کنند و همچنین محدودیت‌های مختلف بصری، شنیداری و سایر محدودیت‌های حسی باعث ایجاد مشکل در استفاده از محصول نشود. طراحی با در نظر گرفتن دسترسی‌پذیری کاربر به این معنیه که همه‌ی کاربرها رو به عنوان افرادی که نیاز به توجه دارن تصور کنیم. گرچه تعداد کاربرهای دارای ناتوانی‌های جسمی و شناختی کم نیست، اما ممکنه در زمان دسترسی به سایت‌ها حواس همه‌ی کاربرها (دارای معلولیت یا سالم) پرت بشه. حتی کاربرهای به اصطلاح «کاملاً توانا» که توی محیط ساکت با مانیتورهای بزرگ نشستن اگه مجبور بشن تلفنشون رو جواب بدن باید با یک دست توی وب‌سایت ما حرکت کنن و احتمالا با مشکل مواجه میشن. دسترسی پذیری (Accessibility) مفهومیه که بررسی میکنه آیا یک محصول یا خدمت توسط همه افراد، به هر شکلی که با اون رو به رو میشن، قابل استفاده هست یا نه. دسترسی پذیری چیست؟ گاهی اوقات به دلایل مختلفی مثل کوچک بودن متن، ریسپانسیو نبودن و … نمی‌توانیم از محتوای یک وب سایت استفاده کنیم.

این مورد از ناتوانی که ممکن است همه افراد جامعه با آن مواجه شوند، محدودیت‌هایی را ممکن است به دنبال داشته باشد. البته اگر صرفا کهولت سن و پیری وجود داشته باشد و بیماری خاصی وجود نداشته باشد، شرایط و دشواری نسبت به موارد بالاتر، بهتر است. مواردی مانند لرزش دست، تاری و کاهش دید، کم انرژی بودن و خستگی بیشتر، خصوصیات این دوره است. البته بدیهی است که دوران پیری نیز بخشی جذاب از زندگی انسان است و نباید به آن دید منفی داشت.

یک محصول تنها زمانی مفیده که برای هر کاربر، هر کجا و در هر زمان قابل دسترس باشه. ما اغلب به اشتباه مفهوم دسترسی رو فقط برای افرادی که دارای معلولیت هستن مرتبط می‌دونیم، درحالی‌که همه‌ی ما انسان‌ها ممکنه در بسیاری از زمینه‌ها و شرایط دچار ناتوانی مقطعی بشیم. آیا تجربه‌ی شکستگی دست یا پا رو داشتید؟ یک مثال ساده‌تر، تجربه‌ی قطعی برق چطور؟ شما مشغول کارید و یک لحظه بعد تاریکی، که حرکت چند قدمی رو هم خطرناک می‌کنه! در شرایط این چنینی و شرایط مشابه، می‌بینیم که انجام کارهای ساده‌ی گذشته تا چه اندازه می‌تونه سخت و آزاردهنده بشه. توصیف تصاویر با استفاده از متن جایگزین نه‌تنها به کاربران نابینا کمک می‌کند، بلکه به گوگل نیز امکان می‌دهد تصاویر را بهتر درک کند و در نتایج جستجوی تصویری نمایش دهد.

دسترسی‌پذیری (Accessibility)

این تضاد رنگی همچنین می‌تواند به کاربرانی که بینایی طبیعی دارند کمک کند تا تجربه خواندن راحت‌تری داشته باشند. ابتدایی‌ترین سطح در طراحی Accessible این است که تمام کاربران باید قادر به پردازش اطلاعات باشند. به طور خلاصه این اصل، به معنای ارائه متن برای کسانی است که نمی‌شنوند، و ارائه صدا برای کسانی که نمی‌بینند. این به معنای ایجاد صدا برای همه متن نیست، اما محتوا باید توسط صفحه‌خوان‌ها و سایر فناوری‌های کمکی قابل پردازش باشد. وب‌سایت‌ها و برنامه‌هایی که به بینایی یا شنوایی نیاز دارند، در آزمون قابلیت درک، رد می‌شوند.

این موضوع از قوانین فدرال و ایالتی آمریکا محسوب شده که سازمان‌ها را ملزم می‌کند تا محتوای وب و سایر منابع آنلاین خود را در دسترس افراد دارای معلولیت قرار دهند. از طرفی دیگر، اگر به‌عنوان طراح سایت یا توسعه‌دهنده ابزارهای آنلاین در فضای بین‌المللی فعالیت دارید، حتما باید سایت‌ها را مطابق با این اصول طراحی کرده و ارائه دهید. طراحی بهینه سایت و در دسترس قرار دادن آن برای همه افراد، چالش و دغدغه‌ای مهم برای توسعه‌دهندگان وب است. همچنین این موضوع، یکی از مقدمات دوره‌هایی مثل آموزش برنامه نویسی برای وب محسوب می‌شود که تمرکز اصلی روی طراحی رابط کاربری (UI) و طراحی تجربه کاربری (UX) است.

برجسته کردن عناصر تعاملی

برای تأثیرگذاری بیشتر، باید مهم‌ترین موارد در ابتدای لیست قرار گیرند. همچنین، استفاده از نشانه‌های بصری مانند بولت‌پوینت‌ها یا اعداد، به خوانایی کمک می‌کند. یادگیری بهتر تجربه کاربری ملزم به انجام تمرینات مستمر و برقراری ارتباط با نمونه هایواقعیه. این تمرینات در نهایت باعث نرمش ذهنی شما میشه و قطعا تجربه شما رو در حرفه آینده شما بیشتر میکنه. اگر یک تصویر متن ALT نداشته باشد، صفحه‌خوان از روی آن می‌پرد، بنابراین بار شناختی برای کاربران کاهش می‌یابد.

صفحه خوان ها نرم افزارهایی هستند که محتوای متنی صفحات وب را به گفتار یا خط بریل تبدیل می کنند. این ابزارها به افراد نابینا و کم بینا کمک می‌کنند تا از طریق شنیدن یا لمس کردن با نمایشگرهای بریل، به محتوای وب دسترسی داشته باشند. همچنین ابزار صفحه خوان میتواند تصاویر را با استفاده از متن جایگزین (Alt Text) توصیف کند.

با فراگیر شدن گجت‌های هوشمند دستی، ما به عنوان طراح باید از دسترسی برای همه و در همه‌ی context‌ها استقبال کنیم. نقشه‌های سایت یا سایت مپ Sitemap دسترسی به صفحات و محتوای اصلی را آسان‌تر کرده و به خزنده‌ها در یافتن پیوندهای مهم کمک می‌کنند. استفاده‌ی صحیح از تگ‌های عنوان (H1، H2، H3) و نشانه‌گذاری معنایی HTML باعث می‌شود محتوای سایت به‌درستی برای کاربران و موتورهای جستجو قابل درک باشد. خوانایی متن از طریق انتخاب فونت مناسب، اندازه متن حداقل ۱۲ پیکسل، استفاده محدود از حروف بزرگ و ایجاد کنتراست کافی بین متن و پس‌زمینه، بهبود می‌یابد.

تفاوت کاربرد پذیری و دسترسی پذیری در UX

ایجاد محیطی با ارزش های انسانی، توسعه محصولات مالی کارامد برای میلیون ها کاربر و استفاده از فناوری های به روز از مواردی هستند که در آسا به آن ها می بالیم. Curb-Cut در واقع اگر شما یک مسیر پیاده رو رو در نظر داشته باشید بعضی از قسمت این مسیر مانع اون برداشته شده تا افراد ناتوان با ویلچر بتوانند از آن وارد پیاده رو بشوند و یا اینکه خارج بشوند. این تصویری که شما مشاهده می کنید صفحه ای از داکیومنت Microsoft Inclusive Design 101 هست که شما می توانید فایل PDF آن را از وبلاگم براحتی دانلود کنید. محدودیت‌هایی مانند کمبود کاراکترها، بدون خط تیره، یا محدودیت‌هایی در نام‌هایی که شبیه به کلمات نامناسب و توهین‌آمیز انگلیسی نوشته می‌شوند. اگر به دنبال ورود به دنیای طراحی محصول هستید، با مارجین یک بار برای همیشه و اصولی این مهارت را یاد بگیرید. تابه‌حال، چند بار به متنی طولانی نگاه کرده‌اید و تصمیم گرفته‌اید هرطور شده از خواندنش صرف‌نظر کنید؟ مشخصا مطالعه‌ی بلوک‌های بزرگ متن دشوار است.

سطوح دسترسی‌پذیری در طراحی و استاندارد WCAG

با این کارها، وب‌سایت شما نه تنها برای افراد با نیازهای خاص، بلکه برای همه کاربران بهینه خواهد شد. گزینه‌هاتون رو در مرحله برنامه‌ریزی بررسی کنید و در طول توسعه‌ی محصول روی دسترسی‌پذیری متمرکز بشید. اون رو توی ذهن داشته باشید و طرح‌هاتون رو به طور مرتب آزمایش کنید تا مطمئن بشید که تلاش‌هاتون موفق هستن. متن لنگر پیوند یا انکر تکست به خزنده‌ها و کاربران کمک می‌کند تا محتوای صفحه مقصد را بفهمند.

ابزارهای بررسی دسترس‌پذیری

همانطور که ویدیو مشاهده کردید طراحان UI موارد مختلفی را برای افزودن قابلیت Accessbility به طرحشان استفاده می کنند و یا اینکه با تست های مختلفی نسخه های قبل را اصلاح می کنند. طبق استاندارد WCAG، در سطح A حتما باید مقدار ۳ از ۲۱ را بدست بیاوریم. افزون بر این، اگر عدد Contast ratio به ۴.۵ برسد ما سطح AA را نیز رعایت کرده‌ایم. اگر این مقدار از ۷ بیشتر بشود نیز، احترام ویژه‌ای Contrast گذاشته‌ایم و سطح AAA را رعایت کرده‌ایم. دقت کنید که در صورت وجود متن، سایز آن متن بیش از ۲۴ پیکسل (یا ۱۸ پیکسل bold شده) باشد، ما یک لایه بالاتر را نیز پاسخ کرده‌ایم. ناتوانی ممکن است به صورت دائم (مانند نابینا شدن)، به صورت موقت (مانند شکستگی دست) و براساس موقعیتی که ما در آن قرار می‌گیریم (مانند رانندگی) باشد.

همچنین، استفاده از قالب‌بندی استاندارد برای نمایش اطلاعات (مانند تاریخ و شماره تلفن) باعث درک بهتر کاربران می‌شود. همه ما یک چرخه زندگی داریم از کودکی تا سالمندی و واضحه که ما هم خودمون روزی به این معلولیت میرسیم پس بهتره به کمک دسترسی‌ پذیری Accessibility برای آینده‌ی خودمون هم طراحی متناسبی انجام بدیم. مهم است که کاربران شما بازخورد واضحی از تعاملات خود مانند تکمیل فرم، پرداخت نهایی یا خطاهای سیستم دریافت کنند. همه بازخوردها باید ترکیبی از متن، نمادها و رنگ های پس زمینه و به وضوح قابل شناسایی باشند. در نهایت، مهم است که از نمایش دادن بازخورد فراتر رفته و همچنین توضیحات و دستورالعمل های ساده ای در مورد نحوه بازیابی خطاها ارائه دهید.

اصل “Robust” می‌گوید محتوای صفحات باید به اندازه‌ای غنی باشد که همیشه قابل استفاده و پیاده‌سازی باشد؛ حتی با تکامل فناوری‌ها و تغییر رفتار کاربر. بنابراین هر وب‌سایت‌ باید با فاکتورهای طراحی فعلی و آینده، مانند مرورگرها و فناوری‌های کمکی سازگار باشند. همه ما دچار سوگیری‌های ذهنی (Bias) هستیم مگر زمانی که به نحوی آگاهی خود را افزایش دهیم. بسیاری از طراحان و سازندگان محصولات، زمانی که به کاربران فکر می‌کنند ذهنشان محدود به انسان‌های عادی در حالت عادی است.

در ادامه به طور کامل طراحی دسترس پذیر (Accessible Design) و استانداردهای WCAG را معرفی و اصول اصلی طراحی دسترس‌پذیر را بررسی می کنیم و و نحوه تعامل کاربران با این اصول را توضیح خواهیم داد. راه دیگر برای بهبود تجربه کاربری وب سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها، ایجاد محتوای قابل اسکن است. سازماندهی بصری محتوا به کمک سرفصل‌ها، درک سایت شما را آسان‌تر می‌کند و بار شناختی را کاهش می‌دهد.

برخی از افراد در تشخیص رنگ‌ها با مشکل مواجه‌اند؛ ازجمله افراد کوررنگ (یک نفر از هر ۱۲ مرد و یک نفر از هر ۲۰۰ زن) و افراد کم‌بینا (یک نفر از هر ۳۰ نفر) و نابینا (یک نفر از ۱۸۸ نفر). به‌عنوان‌ مثال، می‌توانید از تولتیپ‌ها استفاده کنید یا با استفاده از مرزهای ضخیم و متن‌های پررنگ یا مورب بخش مدنظر را مهم جلوه دهید. به عنوان مثال، زیرنویس‌های ویدیو که به افراد دارای مشکلات شنوایی کمک میکنن در عین حال میتونن برای افرادی هم که دارای ناشنوایی نیستن هم کمک کنن و اونها بتونن ویدئو ها رو بدون صدا گوش بدن و متوجه بشن. هرچه میزان رضایت کاربر هنگام تعامل با محصول بالاتر باشد، نشان‌دهنده کاربردپذیری بیشتر آن است. رضایت را می‌توان از طریق مشاهده کاربر حین کار با محصول و یا نظرسنجی بعد از کار با محصول سنجید.

سناریوشما یک طراح تجربه کاربری برای یک کسب و کار رزرو هتل آنلاین هستین. محصولی با کارایی بالا، سرعت تعامل کاربر با محصول و تکمیل فرایندها توسط او را افزایش می‌دهد. به این شکل که به کاربران امکان می‌دهند هر انیمیشن یا محتوای قابل پخش را قبل از اجرا، خاموش کنند.

در مقابل، طراحی فراگیر بیشتر در طراحی محصولات دیجیتال به کار می‌رود، چون این نوع طراحی ارزان و آسان‌تر است. دسترسی‌پذیری یا Accessibility یا به اختصار A11Y، قابلیت استفاده برای تمام افرادی هست که با محصول ما تعامل دارند.شاید براتون این سوال ایجاد شده که چرا A11Y؟ A حرف اول این واژه و Y حرف آخر اون هست و ۱۱ تعداد حروف بین AوY هست. قوانین دسترسی‌پذیری برای کمک به افراد دارای معلولیت وجود داره، اما ما باید به عنوان طراح سعی کنیم برای همه طراحی کنیم تا نیازهای دسترسی تمامی کاربرهای بالقوه‌مون رو پوشش بدیم. طراحی دسترس‌پذیر به این موضوع اشاره می‌کند که مردم چگونه می‌توانند از وب‌سایت شما استفاده کنند. قابلیت دسترسی یا دسترس‌پذیری (Accessibility) به‌طور خاص روی افراد معلول تمرکز می‌کند؛ یعنی افرادی که در بینایی یا شنوایی یا توانایی حرکتی با اختلالاتی مواجه‌اند. یکی از وظایف مهم‌ طراحان وب‌سایت، این است که وب‌سایت‌های جامعی طراحی کنند که درک و حرکت آن برای همه‌ی افراد راحت باشد.